���� � ������; �� ������ ������� ��� ��� ����� �� ������ ��������.

��� ��������� �������

Την παρο�σα περ�οδο �νθρωποι της «πνευματικ�ς και πολιτικ�ς ηγεσ�ας», αλλ� και απλο� πολ�τες,  εκθ�τουν απ�ψεις με τις οπο�ες  υποστηρ�ζουν �τι η σωτηρ�α των Ελλ�νων συσχετ�ζεται ισχυρ� με την παραμον� μας στο Ευρ� � την επιστροφ� μας  στη Δραχμ�.

Αναμφισβ�τητα η εν λ�γω επιλογ� συνιστ� μ�α σημαντικ� στρατηγικ� απ�φαση, αλλ� δεν αποτελε� το με�ζον πρ�βλημα των Eλλ�νων.  Αυτ� σημα�νει �τι  τη σωτηρ�α της χ�ρας,  ο�τε με την επιστροφ� μας στη δραχμ�, ο�τε με την παραμον� μας στο ευρ� θα την πετ�χουμε.  Θα την πετ�χουμε  μ�νο αν ακυρ�σουμε την πραγματικ� αιτ�α που δημιο�ργησε και συντηρε� την κρ�ση·  μ�νο αν λ�σουμε τα με�ζονα προβλ�ματα που αποτελο�ν την πραγματικ� αιτ�α της κρ�σης .  

Η νομοτ�λεια των κρ�σεων. 

�ταν μια οικογ�νεια � μ�α χ�ρα καταναλ�νει περισσ�τερα απ� �σα παρ�γει, τ�τε αυτ� θα οδηγηθε�,  με νομοτελειακ� βεβαι�τητα,  σε οικονομικ� και γενικ�τερη κρ�ση. Αυτ� η νομοτ�λεια ε�ναι γνωστ� σε �λους τους ανθρ�πους και �χι μ�νο στους ειδ�μονες του  LSE. Οι μ�νοι �νθρωποι που αμφισβητο�ν την ισχ� αυτ�ς της αρχ�ς -  και μ�λιστα με τις πρ�ξεις τους αλλ� �χι και με τα λ�για τους - ε�ναι οι αντιπρ�σωποι των πολιτ�ν· οι  πολιτικο� και οι συνδικαλιστ�ς. Αν �χι �λοι, οι περισσ�τεροι αυτ�ν.

Απ� την ανωτ�ρω αρχ� επ�γεται το ακ�λουθο ευν�ητο συμπ�ρασμα: Η  υπ�ρβαση των κρ�σεων πραγματοποιε�ται μ�νο �ταν η καταν�λωση γ�νει �ση � μικρ�τερη με την παραγωγ�·  πραγματοποιε�ται δηλαδ� με : (1) α�ξηση της παραγωγ�ς, � (2) με�ωση της καταν�λωσης � (3) με μικτ� τρ�πο, �περ και το  συνηθ�στερο.

Σημαντικ� παρατ�ρηση αποτελε� �τι η εν λ�γω διαφορ� ορ�ζεται ως η μεταξ� παραγωγ�ς – καταν�λωσης και �χι ως  η μεταξ� παραγωγ�ς – αναγκ�ν.  Οι λ�γοι πολλο� και σχετικο� με την πολιτικ� κουλτο�ρα της εποχ�ς μας.

Η α�ξηση της ανταγωνιστικ�ς παραγωγ�ς

Η χωρ�ς προ�ποθ�σεις α�ξηση της παραγωγ�ς, ο�τε �ννοια ο�τε πρ�βλημα �χει. Στη Φυσικ� λ�με �τι, αν δεν λαμβ�νονται υπ�ψη ο χρ�νος και οι θυσ�ες (αναλ�σεις), η οποιαδ�ποτε μηχαν� παρ�γει �σο μεγ�λο �ργο θ�λουμε· και η μικρ�τερη σε ισχ� μηχαν� παρ�γει σε �πειρο χρ�νο και με �πειρες θυσ�ες, �πειρο �ργο. Το �διο ισχ�ει και για την οικονομ�α μιας Χ�ρας.

Συνεπ�ς η α�ξηση της παραγωγ�ς �χει �ννοια �ταν γ�νεται με χαμηλ� κ�στος και σε σ�ντομο χρ�νο· ας μη ξεχν�με �τι «ο χρ�νος ε�ναι χρ�μα». 

Αυτ� η μορφ� παραγωγ�ς  - η  ανταγωνιστικ� παραγωγ� – στο παρελθ�ν, �ταν οι οικονομ�ες �ταν «κλειστ� συστ�ματα» δεν ε�χε τ�σο μεγ�λη και κρ�σιμη αξ�α. Σ�μερα �μως, την εποχ� της παγκοσμιοπο�ησης και της «ελε�θερης διακ�νησης αγαθ�ν και κεφαλα�ων», η μη ανταγωνιστικ�  παραγωγ� δεν ε�ναι απλ� ασ�μφορη αλλ� ε�ναι καταστροφικ�. Αυτ� το βλ�πουμε �ταν αντ� αγροτικ�ν  προ��ντων  που παρ�γονται στη Χ�ρα μας καταναλ�νονται: σκ�ρδα απ� την Κ�να, ρεβ�θια απ� την Τουρκ�α, πορτοκ�λια απ� την Ν�τιο Αφρικ�, ακτιν�δια απ� τη Χιλ�, κρ�ας απ� τη Γαλλ�α ….  για να μην επεκταθο�με στα βιομηχανικ� προ��ντα. Αιτ�α αυτο� του φαινομ�νου προφαν�ς ε�ναι: η υψηλ�τερη τιμ� και η χαμηλ� ποι�τητα των εγχωρ�ων προ��ντων σε σ�γκριση με τα ξ�να  και οι συνθ�κες της παγκοσμιοπο�ησης· οι ν�ες συνθ�κες της ελε�θερης  διακ�νησης αγαθ�ν και κεφαλα�ων.   

Ε�ναι προφαν�ς �τι ο μ�νος τρ�πος επιβ�ωσης τ�τοιων  μη ανταγωνιστικ�ν  οικονομικ�ν επιχειρ�σεων ε�ναι να επιδοτο�νται απ� το κρ�τος. Να επιδοτο�νται δηλαδ� απ� τους �διους τους  πολ�τες,  οι οπο�οι  για κ�ποιους λ�γους παρ�γουν μη ανταγωνιστικ� προ��ντα!  Κ�τι  τ�τοιο προφαν�ς αποτελε� την πιο παρ�λογη και  ουτοπικ� οικονομικ� πολιτικ�, η οπο�α μπ�ρεσε προσωριν� να εφαρμοσθε� στη Χ�ρα,  χ�ρη στην  … ευφυ� διαχε�ριση των επιδοτ�σεων της ΕΕ. Σημειωτ�ον �τι οι επιδοτ�σεις αυτ�ς διν�ταν για τη δημιουργ�α ανταγωνιστικ�ν επιχειρ�σεων, αλλ� χρησιμοποι�θηκαν για την επιβ�ωση μη ανταγωνιστικ�ν και κατ� β�θος για την επιβ�ωση του πολιτικο� συστ�ματος.   

Ποιοι ε�ναι �μως οι παρ�γοντες εκε�νοι που διαμορφ�νουν την ανταγωνιστικ�τητα μιας Χ�ρας;

Τους παρ�γοντες αυτο�ς, τους γνωρ�ζουν  και τους βι�νουν �ριστα �λοι οι απλο� �νθρωποι  που εργ�ζονται και παρ�γουν αγαθ� � υπηρεσ�ες. Δεν τους γνωρ�ζουν �μως  οι αντιπρ�σωποι των πολιτ�ν και των εργαζομ�νων. Αυτο�  θεωρο�ν ασ�μαντους  τους εν λ�γω  παρ�γοντες μπροστ� στα οφ�λη  των, τα οπο�α υπερασπ�ζονται με μεγαλ�τερο ενδιαφ�ρον και π�θος απ� αυτ� των ιδ�ων των παραγωγ�ν / εργαζομ�νων !!  

Οι παρ�γοντες που καθορ�ζουν την ανταγωνιστικ�τητα

Οι  παρ�γοντες αυτο�, ε�ναι τα �μεσα και τα �μμεσα  κ�στη της παραγωγικ�ς διαδικασ�ας, τα οπο�α οι εργαζ�μενοι / παραγωγο� �χι απλ� τα γνωρ�ζουν, αλλ� τα βι�νουν.

�μεσα κ�στη ε�ναι αυτ� της εργασ�ας ( μισθο� , ημερομ�σθια),  των πρ�των υλ�ν, της εν�ργειας, και της φορολογ�ας.

 �μμεσα κ�στη ε�ναι τα κ�στη που δημιουργο�νται απ� την αδρ�νεια (μη δρ�ση) του υλικο� δυναμικο� και του ανθρ�πινου δυναμικο�. Σημαντικ� παρατ�ρηση ε�ναι �τι η εν λ�γω αδρ�νεια δεν οφε�λεται στην �λλειψη οικονομικ�ν π�ρων, αλλ�   στη λογικ� και ηθικ� ανεπ�ρκεια των διοικητικ�ν μ�τρων και των καν�νων Δημοκρατ�ας της Χ�ρας· στη λογικ� και ηθικ� ανεπ�ρκεια του πολιτικο� συστ�ματος. Τ�τοια σημαντικ� �μμεσα κ�στη, για παρ�δειγμα, ε�ναι:

1. Οι χρονικ�ς καθυστερ�σεις για την αδειοδ�τηση επιχειρ�σεων παραγωγ�ς αγαθ�ν και αξιοπο�ησης πλουτοπαραγωγικ�ν πηγ�ν, �πως αυτ�ν: της ηλιακ�ς/ αιολικ�ς εν�ργειας, των υποθαλασσ�ων υδρογονανθρ�κων, των μεταλλευμ�των. Οι καθυστερ�σεις αυτ�ς σχετ�ζονται με τις τυπικ�ς  απαιτ�σεις  του συστ�ματος αδειοδ�τησης, τις προσχηματικ�ς καθυστερ�σεις για … λ�δωμα του συστ�ματος και �λλες … ευρηματικ�ς απαιτ�σεις.
2. Οι χρονικ�ς καθυστερ�σεις  για την οικολογικ� και πολιτιστικ�  προστασ�α της χ�ρας απ� ομ�δες πολιτ�ν, που δηλ�νουν πως �χουν ιδια�τερες γν�σεις, ευαισθησ�ες και αρμοδι�τητες για την προστασ�α των συμφερ�ντων  του συν�λου των πολιτ�ν. Αυτ� �μως η προστασ�α ε�ναι τ�σο σημαντικ�, που πρ�πει να πραγματοποιε�ται με θεσμο�ς �κφρασης  της βο�λησης/ απ�φασης  του συν�λου των πολιτ�ν και �χι των υποσυν�λων του, ε�τε αυτο� ε�ναι οι εκλεγμ�νοι αντιπρ�σωποι των πολιτ�ν και πολ� περισσ�τερο οι αυθα�ρετοι ( μη αιρετο�) ενεργο� πολ�τες.  
3. Οι χρονικ�ς καθυστερ�σεις απ� τους αγ�νες για ακ�ρωση � τροποπο�ηση αποφ�σεων του κρ�τους που θ�γουν τα συμφ�ροντα ομ�δων και συντεχνι�ν, ανεξ�ρτητα αν προωθο�ν τα συμφ�ροντα του συν�λου. Θα �ταν �μως πιο σωστ� και πιο αποτελεσματικ�, αντ� οι πολ�τες να �χουν το δικα�ωμα να αγων�ζονται για την ανατροπ� ειλημμ�νων αποφ�σεων,  να �χουν τη δυνατ�τητα να συμμετ�χουν �λοι στη λ�ψη (στην �γκριση) τους, με τρ�πους λειτουργικο�ς και οικονομικο�ς της ψηφιακ�ς τεχνολογ�ας. �τσι,  και τα φαιν�μενα αδρ�νειας θα μειων�ταν και η κοινωνικ� συνοχ� θα διασφαλιζ�ταν και η αρχ� «Αφ�ντης ε�ναι οι Πολ�τες» θα λειτουργο�σε στην πρ�ξη και �χι στα .. λ�για.  
4. Η καταβολ� �μεσου και �μμεσου κ�στους για «εργασ�ες» του δημ�σιου τομ�α και των  υβριδικ�ν δημιουργημ�των του, που �χι μ�νο δεν προωθο�ν την ανταγωνιστικ� παραγωγ� της Χ�ρας αλλ� την καθυστερο�ν και σε αρκετ�ς περιπτ�σεις την ακυρ�νουν.

Στις περιπτ�σεις1,2 και 3 το �μμεσο κ�στος δημιουργε�ται απ� �μεση και �μμεση παρεμπ�διση της εργασ�ας και της λειτουργ�ας των υποδομ�ν· απ� απεργ�ες, στ�σεις εργασ�ας, καταλ�ψεις, εν� στην περ�πτωση 4 απ� την �δια την  … «εργασ�α»!!

Δεν γνωρ�ζουμε τι ποσοστ� του συνολικο� κ�στους αποτελε� το �μεσο και το �μμεσο κ�στος της παραγωγ�ς της Χ�ρας μας. Αυτ� τα ποσοστ� οφε�λουν να τα γνωρ�ζουν  οι ειδ�μονες, οι πολιτικο� και οι συνδικαλιστ�ς, γιατ� αυτο� ε�ναι που ουσιαστικ� αποφασ�ζουν για την αδρ�νεια του υλικο� και του ανθρ�πινου δυναμικο� της χ�ρας. �μως αυτ� τα στοιχε�α δεν δημοσιοποιο�νται γιατ� αυτ� ε�ναι αντ�θετο με τα συμφ�ροντα του πολιτικο� συστ�ματος. Παρ� τα�τα, οι περισσ�τεροι πολ�τες  καταλαβα�νουν �τι τα �μμεσα κ�στη αδρ�νειας ε�ναι στη χ�ρα μας μεγαλ�τερα απ� τα �μεσα.

Η ανταγωνιστικ�τητα στο ευρ� και στη δραχμ�

�ταν η παραγωγ� αγαθ�ν και υπηρεσι�ν μιας χ�ρας �χει μεγ�λο συνολικ� κ�στος, δηλαδ� �θροισμα αμ�σου και εμμ�σου κ�στους, τ�τε �νας κλασσικ�ς τρ�πος α�ξησης της ανταγωνιστικ�τητος ε�ναι η υποτ�μηση του νομ�σματος σε σχ�ση με κ�ποιο ισχυρ� ν�μισμα  (πχ το ευρ�) το οπο�ο χρησιμοποιε�ται  σαν ν�μισμα αναφορ�ς για την πραγματοπο�ηση των εισαγωγ�ν/ εξαγωγ�ν της χ�ρας. Ε�ναι φανερ� �τι με την υποτ�μηση μει�νονται οι τιμ�ς μον�δος αλλ� αυξ�νονται οι ποσ�τητες των εξαγωγ�ν,  εν� στις εισαγωγ�ς συμβα�νουν τα αντ�θετα· αυξ�νοντες οι τιμ�ς μον�δος και μει�νονται οι ποσ�τητες.

Σ�μερα, οι Κυβερν�ντες την Ελλ�δα δεν μπορο�ν να κ�νουν  υποτ�μηση του νομ�σματος γιατ� �χουμε το κοιν� ν�μισμα των κρατ�ν της ευρωζ�νης, το ευρ�. Η μ�νη δυνατ�τητα που �χουν �ντας στο ευρ�, ε�ναι η λεγ�μενη εσωτερικ� υποτ�μηση, που σημα�νει νομοθετικ� με�ωση του �μεσου και του �μμεσου κ�στους με στ�χο την α�ξηση της ανταγωνιστικ�τητας.

Τ�σο η πολιτικ� της νομισματικ�ς, �σο  και της εσωτερικ�ς υποτ�μησης,  �χουν προφαν�ς τον �διο στ�χο, αλλ� παρουσι�ζουν διαφορ�ς, οι πιο σημαντικ�ς απ� τα οπο�ες ε�ναι οι ακ�λουθες: 

 Στη νομισματικ� υποτ�μηση, γ�νεται η �δια με�ωση σε �λους τους πολ�τες,  της αμοιβ�ς εργασ�ας και των αποταμιε�σεων τους, γεγον�ς που συνιστ� πρ�ξη ισονομ�ας. Σημει�νεται �μως �τι: (1) οι  καταθ�σεις πολιτ�ν σε τρ�πεζες του εξωτερικο� αυξ�νουν την αξ�α τους σε σχ�ση με την υποτιμο�μενη  δραχμ� και (2) αυξ�νει το κ�στος σε δραχμ�ς �λων των εισαγωγ�ν.

Στην εσωτερικ� υποτ�μηση, γ�νεται �μεση νομοθετικ�  με�ωση (ρ�θμιση) �λων των συνιστωσ�ν του κ�στους και �χι μ�νο αυτ�ν που �μεσα � �μμεσα επηρε�ζονται απ� μ�α νομισματικ� υποτ�μηση. Προφαν�ς μια εσωτερικ� υποτ�μηση �χει περισσ�τερα ρ�σκα απ� μ�α νομισματικ�, γιατ� αν�λογα με τις ηθικ�ς και πνευματικ�ς δυν�μεις της εξουσ�ας,  μπορε� να κ�νει:  ε�τε τους «πλο�σιους πλουσι�τερους»,  ε�τε «ορθολογικ�τερες και δικαι�τερες» �λες τις συνιστ�σες των αμ�σων και εμμ�σων κοστ�ν της παραγωγ�ς. Η κατ�ργηση της σπατ�λης,  η με�ωση της αδρ�νειας του υλικο� και ανθρ�πινου δυναμικο�, η δικαι�τερη φορολ�γηση των πολιτ�ν, μπορε� να αποτελ�σουν στ�χους που πραγματοποιο�νται με τρ�πο πιο �μεσο και πιο αποτελεσματικ� σε μια εσωτερικ� υποτ�μηση απ� �τι σε μ�α νομισματικ�.  Η �ποψη συνεπ�ς �τι μ�νο με την επιστροφ� στη δραχμ� και την υποτ�μηση της θα επιτευχθε�  βελτ�ωση της ανταγωνιστικ�τητας, δεν ευσταθε�.  �σως αυτ� η �ποψη να οφε�λεται στην �λλειψη βο�λησης και δυνατ�τητας του πολιτικο� συστ�ματος να διαχειριστε�, με ορθολογισμ� και ανιδιοτ�λεια, �να πρ�γραμμα βασικ�ν μεταρρυθμ�σεων αντιμετ�πισης των προβλημ�των που το �διο το σ�στημα δημιο�ργησε.

 Συμπερ�σματα

Αν και το θ�μα χρει�ζεται περισσ�τερη αν�λυση, μπορο�με με �σα προαναφ�ρθηκαν να �χουμε τα ακ�λουθα συμπερ�σματα σχετικ� με το δ�λημμα, παραμον� στο ευρ� � επιστροφ� στη δραχμ�.

1. Ε�ν στη Χ�ρα μας το �μμεσο κ�στος παραγωγ�ς ε�ναι �να μικρ� ποσοστ� του συνολικο� κ�στους, τ�τε η επιστροφ� μας στη δραχμ� θα συν�βαλε στην υπ�ρβαση της κρ�σεως με την πραγματοπο�ηση της κατ�λληλης υποτ�μησης της σε σχ�ση με το ευρ�. Ε�ναι σημαντικ� να υπογραμμιστε� �τι αυτ� η υποτ�μηση θα αποτελο�σε απ�φαση ουσιαστικ� της αγορ�ς και �χι των Ελλ�νων πολιτικ�ν, δι�τι η ακ�ρωση της ελε�θερης διακ�νησης αγαθ�ν και κεφαλα�ων, ο�τε επιλογ� ο�τε δυνατ�τητα μιας Ελληνικ�ς Κυβ�ρνησης θα αποτελο�σε.
2. Ε�ν στη χ�ρα μας  το �μμεσο κ�στος αδρανε�ας  ε�ναι �να σημαντικ� ποσοστ� του συνολικο� κ�στους, τ�τε η επιστροφ� στη δραχμ� και η υποτ�μηση της, δεν θα �ταν απλ�ς μια αναποτελεσματικ� επιλογ� αλλ� μ�α καταστροφικ� επιλογ� αφο� χωρ�ς να ακυρωθο�ν οι αιτ�ες της οικονομικ�ς κρ�σης θα ε�χαμε: (α)Απ�λεια των σημεριν�ν και κυρ�ως των αυριαν�ν πλεονεκτημ�των του νομ�σματος μιας  ΕΕ, της οπο�ας την ολοκλ�ρωση οραματ�ζονται και επιδι�κουν �λοι οι πολ�τες της, (β) Απ�λεια των μ�χρι σ�μερα θυσι�ν των Ελλ�νων για την παραμον� μας στο ευρ�,  (γ) Εξ�φληση του χρ�ους με δυσμεν�στερες συνθ�κες λ�γω της υποτιμημ�νης δραχμ�ς  και (δ) Απ�λεια των πλεονεκτημ�των που �χει � �παρξη της χ�ρας μας στον κεντρικ� πυρ�να της ΕΕ . Ας μη ξεχνο�με �τι λ�γω της παγκοσμιοπο�ησης η κ�θε χ�ρα σ�μερα ε�ναι υποχρεωμ�νη να αν�κει σε κ�ποιο συνασπισμ� κρατ�ν.  
3. Τελικ� συμπ�ρασμα: Ε�ν δεν ακυρωθο�ν οι πραγματικ�ς αιτ�ες που καθιστο�ν μη ανταγωνιστικ� την οικονομ�α, τ�τε αυτ� θα καταρρε�σει πλ�ρως, ε�τε παραμε�νουμε στο ευρ�, ε�τε επιστρ�ψουμε στη δραχμ�.

Οι προηγο�μενες απλ�ς σκ�ψεις δε�χνουν με σαφ�νεια �τι το με�ζον πρ�βλημα των Ελλ�νων ε�ναι η πραγματοπο�ηση των αναγκα�ων μεταρρυθμ�σεων που θα διασφαλ�σουν:  την  υπευθυν�τητα και τη συνοχ� των πολιτικ�ν/ πολιτ�ν και την εξ’ αυτ�ς α�ξηση της ανταγωνιστικ�τητας.  

Τ�τοιες �μως μεταρρυθμ�σεις θα λειτουργ�σουν και θα στερι�σουν τ�τε και μ�νο τ�τε, �ταν θα �χουν ως θεμ�λιο �να σ�στημα πολιτικ�ς εξουσ�ας που θα στηρ�ζεται στη βο�ληση και στις επιλογ�ς του συν�λου των πολιτ�ν και �χι στο σημεριν� σ�στημα που στηρ�ζεται στους «δραστ�ριους κομματικο�ς οπαδο�ς ». ( Σχετικ� το http://www.dd-democracy.gr/article.asp?Id=161 ) .

Η προσδοκ�α �τι θα βγο�με απ� την  κρ�ση με το �διο σ�στημα που δημιο�ργησε την κρ�ση, ε�ναι μ�α μικρ�ς πιθαν�τητας προσδοκ�α· ε�ναι μια παρ�λογη προσδοκ�α τ�σο για τους πολ�τες, �σο και για τους με �φθαρτες τις πνευματικ�ς και ηθικ�ς δυν�μεις τους πολιτικο�ς.

��������

��������